بانک مقالات

 در یکی از تازه‌ترین تلاش‌های صورت گرفته در این عرصه، پروژهProsthetic Digits را می‌توان تلاش خیره‌کننده‌ای دانست که حرف‌های تازه‌ای برای گفتن دارد. آنچه که در این پروژه ارائه شده آنچنان دقیق و کاربردی بوده است که حتی نوازنده سرشناسی در اسپانیا که به دلیل ابتلا به بیماری انگشتان خود را از دست داده بود اکنون در بازگشت دوباره به موسیقی امیدوار شده است. این طرح جدید که هم اکنون به مرحله تولید ابتدایی نیز رسیده است انگشتان دست بیونیکی شخصا از سوی فرد معلول کنترل می‌شوند و این یعنی نویدی مطمئن برای معلولانی که از داشتن چند یا تمامی انگشتان محروم هستند. انگشتان این دست مصنوعی به شکل کاملا هنرمندانه‌ای حرکت کرده و فرد با استفاده از حرکات ترکیبی آنها می‌تواند تخم مرغی را به راحتی برداشته و حتی شیشه‌ای نازک را نیز با دستمال تمیز کند، بدون آن که فشار اضافی به آن وارد سازد. برگ برنده‌ای که می‌توان در این فناوری نوین به آن اشاره کرد استفاده از سیستم کنترل مایوالکتریکی است که تا پیش از این هرگز استفاده از آن امکان‌پذیر نبوده است. از آن گذشته این فناوری برای طیف گسترده‌ای از معلولان قابل استفاده است به طوری که معلولانی که از داشتن بین یک تا 5 انگشت در هر دست محروم مانده‌اند می‌توانند به استفاده از این دست بیونیکی جدید و بازگشت به زندگی عادی امیدوار باشند.

نکته مهم دیگر این است که تا پیش از این برای به کارگیری از دانش بیونیکی در طراحی و ساخت دست مصنوعی صرفا این امکان وجود داشته است که به معلولانی با یک یا چند انگشت قطع شده کمک شود. در حقیقت افرادی که نیمی از یک انگشت خود را به هر دلیل از دست رفته می‌دیدند امیدی به استفاده از این فناوری نوین نداشتند اما در پروژه Prosthetic Digits این امکان حیرت‌انگیز فراهم شده است تا حتی برای معلولانی که بخشی از یکی از انگشتان دست خود را از دست داده‌اند نیز نیم انگشت بیونیکی طراحی و ساخته شود و با مهارت خاصی به ناحیه قطع شده پیوند زده شود. طی چند سال اخیر و در برخی از دانشگاه‌ها و مراکز معتبر تحقیقاتی جهان تلاش‌هایی در زمینه طراحی و پیوند نیم انگشت‌های بیونیکی و نظایر آن انجام شده است با این حال یک مشکل بزرگ بر سر راه محققان ایجاد شده است: نیم عضو بیونیکی پیونده زده شده به بیمار در حالی به عنوان بخشی از اعضای کلی بدن به کار گرفته می‌شده‌اند که فعالیت سایر قسمت‌های بدن را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد و این یعنی یک چالش بزرگ و سلامتی معلولان.

طراحی و ساخت هوشمندانه و دقیق اندام‌های مصنوعی بخشی از چالش فراروی دانشمندان به شمار می‌آید و تامین نیروی لازم برای راه اندازی آنها نیز بخش دیگری از این چالش است. در فناوری نوینی که در این پروژه ارائه شده است، دست مصنوعی ساخته شده این قابلیت را دارد تا به راحتی انگشتان خود را خم کرده، سطوح مختلف را لمس کرده و به نقاط مختلف اشاره کند. این قابلیت‌ها را می‌توان مهم‌ترین و اصلی‌ترین کارهایی دانست که از سوی یک دست طبیعی انجام می‌شود. در حال حاضر تغییرات زیادی در فرآیند تأمین نیروی لازم برای استفاده از دست بیونیکی و البته سایر اندام‌هایی از این دست ایجاد شده است.

در مدل‌های اولیه‌ای که از سوی محققان پروژهProsthetic Digits ارائه می‌شود به کارگیری از موتورهای مجزا در هریک از انگشتان نکته جالب توجهی به نظر می‌آید و این به معنای آن است که متخصصان کلینیکی می‌توانند با الهام گرفتن از آنها اندام‌های مصنوعی جایگزینی تولید کنند که در نزدیک‌ترین فاصله ممکن به عضو قطع شده به کار گرفت.

دست مصنوعی ارائه شده را می‌توان با استفاده از نیروی مقاومت حساس یاFSR یا الکترودهایRemote راه اندازی کرد و این یعنی باز بودن دست پزشک و جراح متخصص برای کمک به معلول با توجه به وضعیت بیمار و شرایط حاضر. از سوی دیگر در بسیاری از موارد بیمار نیز می‌تواند تمایل خود را برای انتخاب یکی از این دو گزینه اعلام کند.

یکی دیگر از نکات جالب توجه در این زمینه استفاده از فناوری بلوتوث در این دست‌های بیونیکی جدید است که با تکیه بر آن متخصص کلینیکی می‌تواند موتور هر یک از انگشتان بیونیکی را درهر شرایطی تحت کنترل خود درآورد.

قابلیت‌های مهم دست بیونیکی

بیمار معلولی که به دست مصنوعیProsthetic Digits مجهز شده است به راحتی می‌تواند تایپ کند. او حتی می‌تواند از تلفن خانگی یا تلفن همراه استفاده کرده و ارتباطی نزدیک با تمامی اموری داشته باشد که تا پیش از آن به دلیل معلولیت از آنها دور بوده است.

به نظر می‌رسد تلاش‌هایی که در این زمینه در حال انجام است امیدواری‌های زیادی برای میلیون‌ها معلول در سراسر جهان ایجاد کرده است. تنها در انگلیس که اتفاقا حجم قابل توجهی از تحقیقات مربوط به اندام‌های بیونیکی مربوط به محققان این کشور است بالغ بر 2/1 میلیون معلول زندگی می‌کنند که امیدوارند با توسعه فناوری‌هایی همچون prosthetic Digits به زندگی عادی بازگردند. در دست بیونیکی Prosthetic Digits ارتباط جالب توجه و تقریبا بی نقصی میان حسگر مایوالکتریکی نصب شده در دست و عصب‌های مرتبط با مغز معلول وجود دارد.

یکی از معلولانی که با استفاده از دست بیونیکی به زندگی عادی خود بازگشته است، ماریا ایگلسیاس نوازنده سابق در کنسرت‌های معروف اسپانیاست که بر اثر ابتلا به بیماری انگشتان دست خود را از دست داد. اما اکنون این دست بیونیکی این اجازه را به وی داده است تا کارهای ساده‌ای همچون نگه داشتن لیوان شیشه‌ای در دست یا حتی نوشتن را نیز تجربه کند! این نوازنده یکی از نخستین معلولانی است که استفاده از دست بیونیکی را تجربه کرده است و تاکنون تنها بیش از 30 معلول از مزایای این فناوری نوین بهره‌مند شده‌اند.

دست بیونیکی که در این پروژه ارائه شده است روکشی از جنس سیلیکون دارد. سیلیکون از آن دسته موادی است که بسیاری از فناوری‌های نوین صرفا با تکیه بر آنها توسعه یافته‌اند. در این دست مصنوعی نیز استفاده از این ماده موجب شده تا تفاوت ظاهری میان آن و پوست دست واقعی نتوان دید.

این دست مصنوعی با صرف هزینه‌های خیره‌کننده‌ای طراحی و ارائه شده است و شاید همین موضوع یکی از اصلی‌ترین موانع بر سر عمومیت یافتن در میان معلولان باشد. محققان این پروژه با توجه به این چالش بزرگ در نظر دارند تا هزینه تمام شده آن را کاهش دهند تا شمار بیشتری از معلولان بتوانند با استفاده از آن به زندگی عادی خود بازگردند.

مهدی کیا
منبع:gizmag